Stellingen en Ontmoetingen,

tentoonstelling af/uitgesteld?

 " Stellingen en Ontmoetingen "

 Mira Sanders en Roel Jacobs
Opening ?


HET NASPOREN VAN EEN HEERWEG - MIRA SANDERS

Traveller there’s no road
 
the road is your travelling…
 
step by step, line by line. 
Antanio Machado, Proverbios y cantares, 1912 

 Voor haar lopend doctoraat in de kunsten 'Het Nasporen van een Heerweg. Een fragment van een journal de l'usager de l'espace'1 verkent Mira Sanders één van de secundaire Romeinse heerwegen die zich volgens R. Dekeyser, E. Van Ermen en H. Leclercq (1983), voltrok van Boulogne-sur-Mer tot en met Keulen. Deze voormalige Romeinse heerweg bewandelt en berijdt ze heen en terug in fragmenten op verschillende tijdstippen. Bij elke verplaatsing, zij het nu via de auto of het navigeren op het web of het fietsen, stelt zich een tijd en een kader op waarin het landschap zich op een heel specifieke wijze ervaren wordt. Haar handelen tekenen zich uit in een continu 'onderweg zijn'. Vanuit de intieme belevingen op en rond de heerweg construeert Sanders (van het Latijn 'construere' dat letterlijk 'stapelen met lagen' betekent) verschillende nieuwe plaatsen, probeersels, projecties,.. die gemaakt zijn op handenschaal. Deze constructies vormen geen illusies, maar eerder allusies op het gegeven dat de weg eigenlijk niet bestaat. Zoals Antonio Machado verwoordt in zijn Cantares, het is de reiziger die de weg maakt. Mira Sanders traceert in haar werk continu lijnen aan de hand van verschillende media (tekenen, fotograferen, filmen, geluid bewerken...). Zij kaart graag het paradoxale aan. 'Lijnen traceren' stippelen routes uit, bakenen gebieden af, verschuiven horizons, verzetten limieten... De keuze voor het vastleggen van de heerweg als studiegebied voor haar doctoraat in de kunsten, komt voort uit de fascinatie voor de (grens)lijn en haar hoedanigheden op verschillende schalen. Ook deze voormalige Romeinse heerweg die ons land doorkruist en onze taalgrens vormt, herkende Mira Sanders als één van de lijnen op een kaart. Het feit dat de Romeinse heerweg een tweeledig karakter vertoont van enerzijds symbool te staan voor het koloniseren van ruimtes en anderzijds een gehele (ingenieuze) infrastructuur ontwikkelen, spoorde Sanders aan om als concept op te nemen voor haar nieuwe constructies. De tentoongestelde werken die in dialoog zullen treden met het werk van de kunstenaar Roel Jacobs en het Herman Teirlinckhuis, worden constructies die voortkomen uit intieme ervaringen met een fragment van de Heerweg die zich o.a. in de buurt van Beersel traceerde.
1. 'Het nasporen van een Heerweg. Fragment van Le journal d'un usager de l'espace.', LUCA Faculteit Kunsten - KU Leuven, Mira Sanders, 2012 - 2016 2. 'De wegen in de Romeinse tijd volgens R. Dekeyser, E. Van Ermen en H. Leclercq.' Atlas van de wereldgeschiedenis, Wolters Leuven, 1983 

  Roel Jacobs:

  "De terugreis heb ik in de bomen gemaakt. Dat wil zeggen, ik had mijn ogen vol bomen, vol boomblaadjes, vol groene takken. Ik lag languit in het achterste gedeelte van de met zeildoek overdekte vrachtauto naar de hemel te kijken, en de hemel was vol met bomen. ... Van Eisenach tot Longuyon heb ik de reis in de bomen gemaakt. Het was erg rustgevend zo te reizen. En verder: Ik keek naar de bomen en de bomen hadden me helemaal niet gewaarschuwd. Daarnet, als ik al dat geschreeuw moet geloven waren het Duitse bomen en nu waren het Franse bomen, als ik mijn reisgenoten geloven moet. Ik keek naar de bladeren van de bomen. Ze waren van hetzelfde groen als daarnet."
 Jorge Semprun in De grote Reis. 1963: Le Grand Voyage, vertaald in 1989. 

 Also, Roel very strongly supporting the view that old trees should have the same protection as old buildings: You don't treat an old church with a bulldozer the way old trees are treated with a chainsaw. Uit het rapport van het ECT-Forum in Bialowieza, juni 2013 

 Herman Teirlinck schreef in zijn 73ste jaar ‘Het gevecht met de Engel’ Hij ontving daarvoor de Prijs van de Nederlandse Letteren. Ik citeer uit het juryrapport: Het gevecht met de engel biedt een schouwspel, dat in 1343 begint en in de jaren 1940 eindigt; elk gebeuren wordt nauwkeurig gedateerd en gelocaliseerd. De auteur, met zijn gevoelige zintuiglijkheid en zijn liefde voor barokke schoonheid, schonk, in een verzorgde literaire vorm, een tegenstelling van oer-natuur en decadentie. De evocatie van het Zoniënwoud is een machtige achtergrond geworden … En er is ook de mythe van de tijd, die aller leven doet gloeien en verbleken. Bomen kunnen heel oud worden. De oudste boom van het land - de zomereik van Liernu- is waarschijnlijk meer dan 700 jaar oud.. Hij heft een omtrek van 995 cm en is 18 meter hoog. Ik vind het een mooie gedachte dat hij misschien wel geplant is, of spontaan gegroeid in 1343. Zo’n boom vertegenwoordigt heel wat opgeslagen CO2 en hij doet nog altijd uitstekend zijn werk.
Herman Teirlinck, schrijver en dus kunstenaar heeft zich daadwerkelijk ingezet voor de bescherming van het landschap met zijn bomen in Beersel. Leopold III, Koning der Belgen in het Beschermingsbesluit 004 !!!!, wordt specifiek in artikel I. 3 vermeld: Verplichting de bestaande boomen en hagen te behouden; de boomen die zouden komen te sterven zullen eveneens moeten vervangen worden. Bomen betekenden toen wat anders dan nu. Het nuttige van die CO2 opslag en het luchtzuiverend effect en de fijnstof filtering waren toen nog geen onderwerp van gesprek laat staan dwingend aan de orde, laat staan onderwerp voor een kunstenaar. Nu dus wel degelijk. Het steeds aanwezige geluid van de autosnelweg herinnert er ons continu aan. Maar bomen waren toen al monumenten en mensen leken zich meer bewust van die verbinding met de geschiedenis door die eeuwenoude bomen en van hun schoonheid dan nu.
 Ik probeer een verbinding te maken met die twee verschillende inzichten en realiteiten: de schoonheid van de bomen te vatten en de bescherming van de bomen te onderzoeken. Wandelend, of zelfs een hele dag op een plek blijvend, verzamel ik indrukken, gedachten, beelden die dan door middel van acties, fotografie, video of teksten een toonbare vorm worden. Het concrete doel is een blijvend bomenmonument op te richten op een interessante en betekenisvolle plek in Beersel: een boskapel te bouwen met bomen. Als grondplan zal een historische boskapel dienen. Studies en plannen zullen tentoongesteld worden.
 En ja, Semprun is een leidraad.
 Roel
Bonheiden 3 juli 2013